Gemi sağlık denetimleri sonucunda elde edilen verilere dayanılarak düzenlenen ve uluslararası geçerliliği bulunan "Gemi Sağlık Sertifikası" çeşit ve nitelikleri aşağıda belirtilmektedir. Konu ile ilgili rehberlere http://www.hssgm.gov.tr/Rehberler linkinden, mevzuata http://www.hssgm.gov.tr/ YonergelerGenelgeler linkinden, söz konusu sertifikaları düzenlemeye yetkili merkezlerimize ise http://www. hssgm.gov.tr/GemiSaglikSertifikalari Merkezleri linkinden ulaşılabilinir.
1. Gemi Sağlık Kontrol Sertifikası (Kontrol Sertifikası)
Kontrol Sertifikası, gemide, enfeksiyon ve kontaminasyon kaynakları dahil, halk sağlığı riski bulunduğuna dair bir kanıt tespit edildiğinde ve ilgili kontrol tedbirleri etkin biçimde uygulandığında düzenlenmektedir. Kontrol Sertifikasına, tespit edilen halk sağlığı riski kanıtları ve uygulanan tedbirler ile varsa alınan numuneler ve bu numunelerin sonuçları kaydedilmekte; gerekli hallerde Kanıt Raporu Formu düzenlenerek Sertifika ekine iliştirilmektedir.
Limanda koşullar sebebiyle alınan kontrol tedbirlerinden yeterli bir sonucun alınamayacağını ve/veya kontrol önlemlerinin sonraki limanlarda takip edilmesi gerektiği düşünülürse, bu durum Sertifikada belirtilmektedir. Sertifikada gemide bulunan halk sağlığı risklerine ilişkin tüm kanıtlar ile bir sonraki limanda uygulanması gereken kontrol tedbirleri belirtilmektedir.
2. Gemi Sağlık Kontrolünden Muafiyet Sertifikası (Muafiyet Sertifikası)
Uluslararası Sağlık Tüzüğü (2005)’ne göre, gemide herhangi bir halk sağlığı riskine ilişkin kanıt bulunmadığı, vektör ve rezervuarlar dahil enfeksiyon ve kontaminasyon bulunmadığı görüşüne sahip olunduğunda Muafiyet Sertifikası düzenlenmektedir.
Muafiyet ve Kontrol Sertifikalarının Uzatılması
Muafiyet ve Kontrol Sertifikaları en fazla altı ay geçerlidir. Denetim veya gereken kontrol tedbirleri limanda gerçekleştirilemiyorsa, bu süre bir aylığına uzatılabilir. Ancak, gemi halk sağlığı riski yayılması açısından ciddi risk teşkil ediyorsa, enfeksiyon veya kontaminasyonun yayılmasını önlemek adına gereken dezenfeksiyon, dekontaminasyon, dezenseksiyon, deratizasyon veya diğer tedbirler giriş limanında uygulanmaktadır.
Sertifikaların uzatma işlemi ancak Sertifikanın bitmesinden önceki son 30 günlük süre içerisinde yapılabilir. Uzatma süresi, geminin Sertifikasının bitiş tarihinden itibaren başlar ve geminin yetkili bir limana uğrayıp uğramadığına bakılmaksızın 30 gündür. Süresi dolan Sertifikalara uzatma işlemi yapılamamaktadır.
Kanıt Raporu Formu
Denetim sırasında bulunan halk sağlığı risklerine ilişkin kanıtların ve uygulanması gereken kontrol tedbirlerinin kayıt altına alınması için Kanıt Raporu Formu kullanılmaktadır. Geçerli Sertifikası bulunan bir gemide tekrar denetim gerçekleştiriliyorsa, daha fazla bilgi yazılabilmesi için esas sertifikanın ekinde Kanıt Raporu Formu yer almaktadır.
Kanıt Raporu Formu doldurulduysa esas Sertifika ile ilişkilendirilmektedir. Bu ilişkilendirme mevcut Sertifika üzerine El Kitabında belirtilen See attachment (Eke bakınız) kaşesi basılarak ve denetmenin imzası ile yapılmaktadır. Kanıt Rapor Formunun her sayfasına düzenlenme tarihinin yazılması, imzalanması ve kaşelenmesi gerekmektedir.
Yapılan denetimde, bir önceki denetimde düzenlenen Kanıt Rapor Formunda belirtilen kontrol önlemlerinin uygulandığının anlaşılması halinde durum mevcut Kanıt Rapor Formunun en sağ sütunundaki “Measure succesfully performed” (Başarılı bir şekilde uygulanan tedbir) bölümüne işlemektedir.
Gemi İlaç ve Tıbbi Donanım Sertifikası
Geminin, personel ve yolcuların sefer sırasındaki sağlık emniyeti açısından ilaç, tıbbi malzeme, hijyen ve eğitim konusunda yeterli olduğunu gösteren, tabip tarafından onaylanmış belgedir. Sertifikanın geçerlilik süresi 1 yıldır.
Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü’nün doktor bulunan tüm Sahil Sağlık Denetleme Merkezleri Gemi İlaç ve Tıbbi Donanım Sertifika Belgesi düzenlemeye yetkilidir.
Mevcut durumda Gemi İlaç ve Tıbbi Donanım Sertifikası düzenlenirken, IMO, ILO ve WHO’nun yayımladığı Medical Guide for Ships’te (Gemiler için Tıbbi Kılavuz) belirtilen ilaç ve tıbbi malzemeler baz alınarak oluşturulan yönetmelik çerçevesinde sertifika düzenlenmektedir.
Konu ile ilgili mevzuata http://www.hssgm.gov.tr/menu/mevzuat/yonerge_genelge.aspx linkinden, söz konusu belgeyi düzenlemeye yetkili merkezlerimize ise http://www.hssgm.gov.tr/slide/yetkili_merkezler/gemi_ilac.aspx linkinden ulaşılabilinir.
